آغاز مراسم افتتاحیه دومین همایش ملی فرهنگ دانشگاهی در دانشگاه یبرجند
به گزارش روابط عمومی دانشگاه بیرجند، دکتر احمد خامسان رئیس دانشگاه بیرجند بابیان اینکه زیربنای اصلی اهداف دانشگاه تربیت و فرهنگ است گفت: اگر بتوانیم نسلی متعهد و با فرهنگ تربیت کنیم تمام شاخصه‌های اصلی آموزش عالی شکل می‌گیرد و این همان موضوعی است که از آن غفلت کرده‌ایم و در اولین بخشی که باید کار کنیم همین بخش است.
رئیس دانشگاه بیرجند در ادامه گفت: این همایش ثمره رویکری است که باید دانشگاه آن را دنبال کند.
دکتر خامسان با بیان اینکه در حوزه محیط زیست بیرجند از تمیزترین شهرهای ایران است، افزود: ریشه این کار را باید در فرهنگ منطقه و ریشه فرهنگ این دیار را باید در سابقه آموزش نوین در منطقه جنوب خراسان دانست.
رئیس دانشگاه بیرجند ادامه داد: اگر بتوانیم در دانشگاه‌ها اخلاق حرفه‌ای را رعایت کنیم و این موضوع را به دانشجویان منتقل کنیم، دانشجویان به عنوان پرچم‌داران تغییر و تحول می‌توانند نقش مؤثری ایفا کنند.
دکتر خامسان همچنین به نقد وضعیت پرواز در استان خراسان جنوبی پرداخت و افزود: حدود یک و نیم سال مشغول فعالیت و رایزنی و دعوت از چهره‌های برجسته هستیم که لغو پرواز امروز باعث شد از حضور بسیاری از مهمانان همایش محروم بمانیم.
دکتر خامسان در بخش پایانی سخنانش گفت: امیدواریم این همایش به ارتقای سطح ملی و فرهنگی کشور کمک کند و کشور ما روزهای بهتری را در آینده داشته باشد.
ـ تعریف دانشگاه با فرهنگ دانشگاهی صورت می‌گیرد
دکتر حسین میرزایی رئیس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز طی پیامی تصویری به اهمیت فرهنگ دانشگاهی اشاره کرد و گفت: تعریف دانشگاه با فرهنگ دانشگاهی صورت می‌گیرد و در واقع دانشگاه جایی است که در آن فرهنگ دانشگاهی وجود دارد و حضور و هستی دانشگاه قائم و متکی به فرهنگ دانشگاهی است اگر فرهنگ دانشگاهی داشته باشیم آن مکان را می‌شود دانشگاه نامید.
رئیس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم ادامه داد: روح دانشگاه و تعاملات علمی و اخلاق آکادمیک که در دانشگاه وجود دارد بخشی از فرهنگ دانشگاهی هستند که دانشگاه را دانشگاه می‌کند و اگر هستی دانشگاه را متکی به فرهنگ دانشگاهی بدانیم لاجرم این بحث، بحث مهمی خواهد بود.
وی در ادامه بیان کرد: دانشگاهی که در آن روحیه خردورزی وجود دارد می‌تواند با پیام خود باعث ارتقای جامعه شود و لازمه آن این است که فرهنگ دانشگاهی در دانشگاه پاس داشته شود و توجه ویژه‌ای به آن داشته باشیم چراکه دوام ما به پاسداشت فرهنگ دانشگاهی است.
دکتر میرزایی در ادامه افزود: ضرورت این موضوع از چند جهت است از جمله ابعاد آن این است که دانشگاهی که قرار است به بهبود جامعه کمک کند لاجرم باید خودش تکامل یافته باشد و به شاخصه اصلی خود یعنی فرهنگ دانشگاهی متعهد باشد و آن را انجام دهد.
وی افزود: بخش قابل توجهی از دانشگاهیان مقالات ارزشمندی دارند و این تتبعات در راستای تبیین ضرورت و لایه‌های است که حوزه فرهنگ دانشگاهی و مؤلفه‌هایش راشکل می‌دهد.
وی ادامه داد: مجموعه مقالات این همایش همزمان با همایش در مجموعه سایت دانشگاه بیرجند و پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی بارگزاری شده و کتاب اصلی آن هم در همایش وجود دارد که این تولید اندیشه سهمی است که می‌تواند دانشگاه باتوجه به خود و خودشناسی خود ایفا کند و از این حیث قابل تقدیر است.
دکتر میرزایی با اشاره به شعری از جامی که گفته «ذات نایافته از هستی بخش، چون تواند که بود هستی بخش» اضافه کرد: از این مضمون که متعلق به قرن‌ها پیش است این استفاده می‌شود که دانشگاه که باید هنجارفرستی کرده و زمینه بهبود جامعه را فراهم کند ابتدا خودش باید بهبودیافته باشد.
وی در پایان گفت: با آرزوی اینکه روز به روز با فرهنگ دانشگاهی برای ارتقای وضعیت اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی مفید باشیم و امیدواریم تلاش همکاران بتواند گامی در جهت بهبود وضع موجود باشد.
ـ ارتقاء فرهنگ دانشگاهی نیازمند کار علمی مستمر و مدیریت است
در ادامه همایش دکتر محسن آیتی دبیر علمی همایش گفت: اولین همایش ملی فرهنگ دانشگاهی در سال ۱۳۹۵ به همت جهاد دانشگاهی برگزار شد و در سال۱۳۹۶ مجدداً در دانشگاه بیرجند مطرح گردید و از آن زمان برگزاری این همایش به‌طور جدی پیگیری شد.
وی در ادامه افزود: هرچند کنسلی پرواز ما را از اهداف همایش کمی دور کرده است ولی با این وجود روشن بودن چراغ همایش تأثیر خود را خواهد گذاشت.
دبیر علمی همایش با اشاره به اینکه ۷۶ مقاله برگزیده این همایش به چاپ رسیده است، بیان‌کرد: فرهنگ دانشگاهی مستلزم کار علمی است و اگر بگوییم این اتفاق فقط درگروه‌های علوم انسانی می‌افتد آن را محدود کرده‌ایم درواقع هرگروه درنوع خود باعث رشد فرهنگ دانشگاهی است.
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه بیرجند با اشاره به اینکه فرهنگ دانشگاهی نیازمند مدیریتی منسجم است، گفت: مرکز نشر دانشگاهی، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، انجمن علمی جامعه شناسی، انجمن علمی زبان فارسی و انجمن علمی مطالعات فرهنگی از حامیان همایش بوده‌اند.
دکتر آیتی با اشاره به اینکه طی سال گذشته بسیاری از افراد برای بهتر برگزار شدن همایش تلاش کرده‌اند افزود: امیدواریم با برپایی همایش‌های این‌چنینی در توسعه و رشد جامعه دانشجویی تاثیرگذار باشیم.
ـ فرهنگ دانشگاهی هسته سازنده همه دانشگاه‌ها
دکتر نعمت اله فاضلی عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات‌فرهنگی با بیان اینکه فرهنگ دانشگاهی به حاشیه رفته است گفت: با کاستی فرهنگ در ساختار‌های مدیریتی مواجهیم.
استاد برجسته و صاحب‌نظر کشور ادامه داد: دانشگاه جایی است که در آن زیست می‌کنیم و نوعی نظم در آن شکل می‌گیرد، در درون آن تأمل می‌کنیم و به بازاندیشی و خودنگری می‌رسیم و نوعی تجربه زیستی پیدا می‌کنیم و از طریق نوع تعامل و زیستن فضای آن را می‌سازیم و در درون آن نیز ساخته می‌شویم. در واقع دانشگاه فضایی است که امکان نوع خاصی از بودن و شدن را تجربه می‌کنیم و اگر دانشگاه به یک ساختمان تقلیل پیدا نکند و فضایی برای تفکر و تعامل باشد تمام کسانی که در آن هستند در ذهن خود نسبتی با آن برقرار می‌کنند نوعی نسبت درونی که هرکسی آن عضویت را پیدا کرد در همه جا آن را باخود احساس می‌کند.
وی خاطر نشان کرد: دانشگاه و آموزش، بودن ماست زیرا این عضویت نوعی نسبت بین ما و جامعه برقرار می‌کند و فضای دانشگاه بی واسطه با لایه‌های وجود ما ارتباط برقرار می‌کند پس دانشگاه پیوندی دارد با اینجا و اکنون معاصر که این معاصریت با تکیه بر تاریخ و جغرافیای هرمنطقه متفاوت است.
وی افزود: فرهنگ دانشگاهی ناظر به معنا و کیفیت است و برای توضیح و پیوند دانشگاه با جهان جدید لازم است. دانشگاه مفهومی زمان‌مند و تاریخی است و فرهنگ دانشگاهی نوعی احساس و ادراک درونی از آینده را تجلی می‌بخشد در واقع فرهنگ دانشگاهی حس و حالی است که به ما داده می‌شود تا نسبت خود را به عنوان انسان پیدا کنیم و مسئله پرورش یافتن و شکوفا شدن آن هسته مرکزی فرهنگ دانشگاهی است.
وی در خصوص به حاشیه رفتن فرهنگ دانشگاهی گفت: فرهنگ دانشگاهی حاشیه شده یعنی فضای تأمل و حس و حال در دانشگاه جایگاه کانونی را ندارد و دانشگاه تبدیل شده به مرکز تولید نه تفکر و تأمل و این بیان کننده حاشیه‌ای شدن فرهنگ دانشگاهی است و دانشگاه تحول معنایی پیداکرده است از بودن و شدن به داشتن.
وی با بیان اینکه فرهنگ دانشگاهی هسته سازنده همه دانشگاه‌ها است گفت: فرهنگ دانشگاهی روح و جانی است که بر کالبد دانشگاه دمیده می‌شود و اگر سیاست و اقتصاد آن را هدایت کند دانشگاه نیست.
وی ادامه داد: دانشگاه فضایی است که انسان بتواند خود را در سطح عالی گسترش دهد و حاشیه شدن آن یعنی انسان در دانشگاه به حاشیه رفته است، دانشگاه محل جسارت است برای به چالش کشیدن و متفاوت بودن و دانشگاه فضای تضارب و تضاد در آرا و فضای رقابت و طرح پرسش است.
وی در ادامه درخصوص دلیل به حاشیه رفتن فرهنگ دانشگاهی گفت: ما از دانشگاه مطالبه انسان نکرده‌ایم بلکه قدرت خواسته‌ایم، درواقع آموزش را به معنای بالندگی و وجود انسانی نخواسته‌ایم دلیل دیگر تهاجم گسترده اقتصاد و سیاست به دانشگاه مانع از فرهنگ دانشگاهی شده است درواقع مأموریت ذاتی و اصیل دانشگاه پرورش انسان‌ها است.
دکتر فاضلی در پایان تصریح کرد: فرهنگ دانشگاهی باید از حاشیه به متن بیاید تا بتواند شهروند تربیت کند و مؤثر واقع شود.
پس از سخنان دکتر نعمت ا... فاضلی نشست‌های تخصصی این همایش با عنوان فرهنگ دانشگاهی؛ مبانی نظری و رویکردها و فرهنگ دانشگاهی؛ کاربست و عملکردها در دو نوبت صبح و بعدازظهر برگزار شد.
شایان ذکر است؛ بعدازظهر امروز کارگاه فرهنگ دانشگاهی، آسیب‌ها، فرصت‌ها و چالش‌ها توسط دکتر نعمت ا... فاضلی ارائه خواهد شد.
دومین همایش ملی فرهنگ دانشگاهی روز چهارشنبه ششم آذر با همکاری معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی و سایر نهادهای علمی و فرهنگی کشور در دانشگاه بیرجند گشایش یافت.
دکتر غلامرضا غفاری معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، دکتر سید ضیاء هاشمی مدیرعامل سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) و استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران، دکتر حسین میرزایی رییس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دکتر ابراهیم آبادی رییس مرکز نشر دانشگاهی، دکتر مقصود فراستخواه استاد برجسته جامعه شناسی کشور از میهمانان دومین همایش ملی فرهنگ دانشگاهی بودند که به دلیل لغو پرواز امروز مسیر تهران - بیرجند نتوانستند در این همایش شرکت کنند.
